LISTA TEMATÓW NA USTNY EGZAMIN MATURALNY
Z JĘZYKA POLSKIEGO
ROK SZKOLNY 2014/ 2015
Kategoria literatura
-
Postać lekarza w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach utworów różnych epok.
-
Ocalić moralność. Głosy wielkich pisarzy moralistów. Przedstaw problem na przykładzie różnorodnych pod względem formy utworów.
-
Dziennik - pasjonująca lektura biografii pisarza czy dzieła literackiego? Omów problem na wybranych przykładach.
-
Triumf powieści .Droga od powieści realistycznej do antypowieści. Omów przemiany historyczne gatunku na najciekawszych przykładach.
-
Motyw pielgrzyma, wędrowca, tułacza w literaturze romantycznej. Omów na wybranych przykładach.
-
Rodzice i dzieci w literackim przekazie różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
-
Człowiek wobec śmierci. Omów problem, analizując utwory różnych epok.
-
Wygrali czy przegrali życie? Omów postawy moralne wybranych bohaterów różnych epok literackich.
-
Literacki obraz wsi jako przestrzeni życiowej. Omów na wybranych przykładach.
-
Wolna i zniewolona, w marzeniach i w rzeczywistości, ale zawsze Polska. Omów funkcjonowanie motywu ojczyzny w wybranych utworach literackich różnych epok.
-
Na wybranych przykładach różnych epok omów topos domu i rodziny w literaturze polskiej i powszechnej.
-
Krajobraz jako motyw literacki – przedstaw jego funkcjonowanie w twórczości poetów i prozaików Młodej Polski.
-
Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych przykładach.
-
Twórcza i destrukcyjna siła miłości w życiu człowieka. Omów problem na wybranych przykładach bohaterów literackich różnych epok.
-
Stereotypy kobiecości w literaturze dwóch odległych czasowo epok. Rozważ problem na wybranych przykładach.
-
Marzenia w konfrontacji z rzeczywistością. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów dzieł literackich.
-
Omów na przykładach trzech dramatów ( od starożytności po romantyzm) istotę tragizmu.
-
Różne ujęcia literackie rewolucji oraz ich funkcje. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł.
-
Rozmowa człowieka z Bogiem. Omów, analizując wybrane utwory literacki z różnych epok.
-
Motyw walki w polskiej literaturze romantycznej. Omów na wybranych przykładach.
-
Topos domu i rodziny w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach.
-
Rozmowa człowieka z Bogiem. Omów, analizując wybrane utwory literackie z różnych epok.
-
Portrety bohaterów literackich w prozie XX –lecia międzywojennego. Przedstaw je i powiedz, jakie budzą w Tobie refleksje.
-
Pisarze polscy o inteligencji. W prezentacji sądów odwołaj się do wybranych tekstów literackich.
-
Historyzm „Trylogii” H. Sienkiewicza. Przedstaw zdolność myślenia historycznego polskiego Noblisty.
-
W poszukiwaniu samego siebie, swojej przeszłości, dziedzictwa. Przedstaw problem na przykładzie wybranych bohaterów literackich z różnych epok.
-
Emigrant – dawniej i dziś. Dokonaj porównania wizerunku emigranta w literaturze XIX w. i literaturze współczesnej.
-
Gość, cudzoziemiec, obcy. Przedstaw sposób postrzegania bohatera i stosunek do niego w dziełach literackich różnych epok..
-
Motyw pielgrzyma, wędrowca, tułacza w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach.
-
Bohater dotknięty szaleństwem. Przedstaw i scharakteryzuj na wybranych przykładach.
-
Różne wizje młodości, jej doświadczeń i dążeń w literaturze pięknej. Omów na wybranych przykładach.
-
Od Rolanda do Judyma. Literacki portret idealistów na przestrzeni epok. Przedstaw na wybranych przykładach.
-
Przedstaw różne formy zniewolenia człowieka na wybranych przykładach literatury polskiej i powszechnej XX wieku.
-
Portret matki w literaturze pięknej. Przedstaw na wybranych przykładach.
-
Różnorodne ujęcia motywu śmierci w literaturze wybranych epok. Omów na wybranych przykładach.
-
Literatura fantastyczna i historyczna, jako dwa sposoby mówienia o rzeczywistości. Omów na wybranych przykładach.
-
Różne sposoby kreacji bohatera zbuntowanego w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
-
Wierni sobie i zaprzedani –dwie postawy wspólne literaturze wielu epok. Omów na wybranych przykładach.
-
Etos pracy w literaturze XIX i XX w. Omów na wybranych przykładach.
-
Różne sposoby kreowania postaci zbrodniarzy w literaturze polskiej i powszechnej. Omów na wybranych przykładach.
-
Dydaktyczny charakter literatury różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
-
Różne sposoby kreacji Boga w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
-
Zjawy, wiedźmy, wizje... Określ, analizując stosowne utwory, jaką funkcję pełnią w literaturze różnych epok?
-
Władcy w literaturze - przedstaw wizerunki tych postaci w różnych epokach literackich, wskaż przemiany i określ ich przyczyny.
-
Jawnogrzesznica czy kobieta upadła? Porównaj różne sposoby wykorzystania tego motywu w literaturze.
-
Prometeusz i jemu podobni. Omów na wybranych przykładach echa prometejskiego buntu w literaturze.
-
Jan Kochanowski jako spadkobierca tradycji estetycznej i filozoficznej antyku.
-
Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty.
-
Na przykładzie twórczości wybranego autora (lub kilku autorów) omów charakterystyczne cechy powieści kryminalnej.
-
Kreatywna i destrukcyjna siła miłości. Omów na przykładzie utworów z różnych epok.
-
Przemiany dramatu w ciągu minionego tysiąclecia. Omów znamienne tendencje na najciekawszych przykładach literackich.
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
-
Raj poetycki, malarski i muzyczny. Omów temat w oparciu o analizę wybranych przykładów.
-
Wydarzenia z historii Polski na kartach literatury i na płótnach malarzy. Omów temat, analizując wybrane przykłady.
-
Porównaj różne wizerunki matki w literaturze i sztukach plastycznych.
-
Różnorodny obraz sił nieczystych w literaturze i malarstwie. Omów problem, analizując przykłady dzieł z różnych epok.
-
Ballada literacka a muzyczna - podobieństwa i różnice. Zaprezentuj problem na wybranych przykładach.
-
Dzieło literackie i jego filmowa realizacja . Omów problem, analizując wybrane przykłady.
-
Impresjonizm w malarstwie i literaturze Młodej Polski. Zanalizuj i porównaj wybrane utwory literackie i teksty kultury.
-
Symbolizm w malarstwie i dramatach St. Wyspiańskiego. Omów, analizując stosowne dzieła.
-
Obraz miasta w literaturze i filmie. Porównaj, analizując wybrane dzieła.
-
Przyroda jako temat główny i tło opowieści w literaturze i sztuce romantyzmu. Zaprezentuj, analizując wybrane dzieła z epoki.
-
Odbicie biografii autora w jego dziełach - omów problem na podstawie analizy wybranych dzieł literackich i malarskich.
-
Różnorodne postacie Chrystusa w literaturze i sztuce. Zaprezentuj i porównaj w oparciu o analizę wybranych dzieł.
-
Różnorodne kreacje Matki Boskiej w literaturze i sztuce różnych epok. Omów zagadnienie w oparciu o analizę wybranych dzieł.
-
Wojna jako romantyczna legenda, wojna jako porażająca prawda. Zaprezentuj różne spojrzenia na wojnę, analizując wybrane teksty kultury (np. literatura, malarstwo, film lub piosenka).
-
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposób prezentacji.
-
Fantasy w literaturze i filmie. Porównaj literackie i filmowe kreacje innych „światów”.
-
Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Przedstaw najciekawsze, Twoim zdaniem, przykłady zastosowania, analizując wybrane dzieła.
-
Zaprezentuj sposób i funkcje kreacji "ojczyzny duszy" - małej ojczyzny w dziełach literackich i filmowych.
-
Wyspiański znany nie tylko z „Wesela”. O spuściźnie artysty opowiedz w oparciu o jego dokonania nie tylko dramatyczne. Dokonaj analizy wybranych dzieł artysty.
-
Zaprezentuj różne ujęcia motywu biesiady w literaturze i sztuce wybranych epok, analizując stosowne dzieła.
-
Omów różnorodne ujęcia motywu tańca w literaturze i sztuce wybranych epok. Zanalizuj wybrane utwory literackie i teksty kultury.
-
Motyw narkomanii w literaturze i filmie. Omów, analizując wybrane przykłady.
-
Zdrada w literaturze i filmie. Omów motyw, analizując celowo dobrane przykłady.
-
Motyw pożegnania w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
-
Dwory, dworki polskie w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach różnych dzieł.
-
Literacki i filmowy obraz miasta jako przestrzeni życiowej. Przedstaw na wybranych przykładach.
Kategoria JĘZYK
-
Funkcje stałych związków frazeologicznych w języku współczesnym. Omów zagadnienie na podstawie wpływów antycznych i biblijnych.
-
Błędy językowe w artykułach prasowych (lub w wypowiedziach prezenterów mediów). Na podstawie zebranego materiału dokonaj klasyfikacji błędów.
-
Funkcje elementów gwarowych we współczesnej kulturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie, teksty piosenek lub dialogi filmowe.
-
Omów celowość stosowania różnorodnych środków retorycznych w wybranych kazaniach i przemówieniach.
-
Zaprezentuj funkcje stylizacji językowej w wybranych utworach literackich. Dokonaj analizy wybranych tekstów.
-
Omów, analizując zebrany materiał literacki, przyczyny powstawania błędów językowych we współczesnej polszczyźnie.
-
Charakterystyczne cechy stylu poezji B. Leśmiana i J. Tuwima. Omów na wybranych przykładach z okresu międzywojennego.
-
Miłość w rytmie disco – infantylizm czy prostota? Zanalizuj język wybranych tekstów „disco polo”.
-
Etykieta językowa różnych czasów i środowisk. Zanalizuj wybrane przykłady literackie (i inne).
-
Analizując zgromadzony materiał językowy, omów wpływy języków obcych na język polski (np. łacińskie, czeskie, niemieckie, ruskie, włoskie, orientalne, francuskie, angielskie) w dwu wybranych epokach.
-
Magia i tabu w języku. Analizując zgromadzony materiał językowy, omów zjawisko funkcji magicznej języka.
-
Omów wpływ języka reklamy na potencjalnego konsumenta. Dokonaj analizy wybranych reklam.
-
Negatywne skutki tendencji rozwojowych we współczesnej polszczyźnie. Omów, analizując zebrany materiał językowy (np. moda językowa, błędy językowe, nieuzasadnione zapożyczenia).
-
Zabawy słowem w twórczości Tuwima, Gałczyńskiego, Białoszewskiego. Omów, analizując celowo zgromadzony materiał językowy.
-
Język tekstów M. Reja i J. Kochanowskiego - dwie odmiany polszczyzny tej samej epoki. Omów, analizując wybrane teksty.
-
Jak mówią bohaterowie powieści historycznych? Zanalizuj procesy archaizacyjne w wybranych dziełach.
-
Język jako narzędzie propagandy i demagogii. Przedstaw na podstawie analizy wybranych przykładów z literatury i/lub publicystyki.
Przygotowała: Teresa Kuszczak